Ναι: στο διαδίκτυο είμαστε λιγότερο ειλικρινείς και πιο επιθετικοί. Και στο μετασύμπαντο θα χειροτερέψει

Έρευνα του IIT σε συνεργασία με τη La Sapienza δείχνει ότι όσο λιγότερο νιώθουμε ότι αντιπροσωπεύονται από τα avatar μας, τόσο περισσότερο είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε ηθικά αμφισβητήσιμες επιλογές

Στο Διαδίκτυο έχουμε συνηθίσει να συμπεριφερόμαστε χειρότερο από τον πραγματικό κόσμο, να γράφουμε πράγματα που δεν θα λέγαμε ποτέ, ακόμα και να λέμε ψέματα και ίσως να προσποιούμαστε ποιοι δεν είμαστε: δεν είναι καινούργιο, ήταν λίγο πολύ πάντα, ακόμα περισσότερο από την άφιξη του Facebook και άλλων κοινωνικών δικτύων. Η έκφραση πληκτρολόγιο λιοντάρι δημιουργήθηκε ακριβώς για να περιγράψει αυτό το είδος στάσης.

Η καινοτομία είναι ότι στο μετασύμπαν και γενικά στους εικονικούς κόσμους, η κατάσταση όχι μόνο δεν θα βελτιωθεί αλλά μάλλον θα χειροτερέψει, εκτός και αν ληφθούν κάποια αντίμετρα. Κάτι που θα μπορούσαμε να φανταστούμε λίγο, αλλά που τώρα καταδεικνύεται από μια μελέτη που διεξήχθη από το Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Sapienza και το Ίδρυμα Santa Lucia, του οποίου Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο iScience (εδώ).

Πιο ανέντιμο στο μετασύμπαν

Για να γίνει κατανοητό αυτό, η ερευνητική ομάδα του IIT Neuroscience & Society, με επικεφαλής τον Salvatore Maria Aglioti, διεξήγαγε ένα απλό αλλά σημαντικό πείραμα: ανέπτυξε ένα βιντεοπαιχνίδι σε ένα εικονικό περιβάλλον στο οποίο οι διάφοροι συμμετέχοντες έπρεπε να διαγωνιστούν σε ζευγάρια σε ένα παιχνίδι καρτών για να κερδίσουν πραγματικά χρήματα. Σύμφωνα με τους κανόνες, ο πρώτος παίκτης έπρεπε να τραβήξει ένα από τα δύο κρυφά φύλλα, γνωρίζοντας ότι το ένα καθόριζε τη νίκη και το άλλο την ήττα. Το θέμα είναι ότι Ωστόσο, το τραβηγμένο φύλλο εμφανίστηκε μόνο στον δεύτερο παίκτη (στο avatar του, δηλαδή), που θα μπορούσε τελικά να αποφασίσει να πει ψέματα και να ευνοήσει τον εαυτό του, γνωρίζοντας ότι κανείς δεν θα το μάθαινε αν αποφάσιζε να απατήσει.

Το άλλο καθοριστικό σημείο είναι ότι ο δεύτερος παίκτης συνέχιζε το παιχνίδι α διαφορετικά επίπεδα αναγνώρισης με το avatar που έλεγχε, το οποίο κατά καιρούς γινόταν σταδιακά πιο ρεαλιστικό: η ιδέα ήταν να διαφοροποιηθεί η λεγόμενη αίσθηση ιδιοκτησίας σώματος (στα αγγλικά, αίσθηση ιδιοκτησίας σώματος), δημιουργώντας έναν περισσότερο ή λιγότερο ισχυρό δεσμό με την εικονική έκδοση του εαυτού του, για να καταλάβει αν αυτό επηρέασε τις επιλογές. Αυτό που συνέβη στην πραγματικότητα: από αυτό που προέκυψε, η μείωση της αίσθησης του ανήκειν του σώματος συνδέεται με πιο εγωιστικές επιλογές και λανθασμένα, τα οποία αυξάνονται όσο αυξάνονται τα πονταρίσματα. Με απλά λόγια: όσο λιγότερο ρεαλιστικό είναι το avatar μας, τόσο λιγότερο νιώθουμε ότι εκπροσωπείται από αυτόν και τόσο περισσότερο είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε ηθικά αμφισβητήσιμες επιλογές.